Fundacja dla Zwierząt | www.argos.org.pl
Przepisy dotyczące schronisk dla zwierząt
Czego obowiązujące dziś przepisy NIE określają:
Od 1961 roku:Prowadzenie miejskich schronisk dla zwierząt opierało się na wytycznych Ministra Gospodarki Komunalnej w sprawie uregulowania zagadnienia bezpańskich psów i kotów na terenie miast. "Schroniskami" nazwano zakłady utylizacji szczególnego typu, prowadzone przez państwowe zakłady komunalne we współpracy z Towarzystwem Opieki nad Zwierzętami. Wytyczne regululowały "zagadnienie" całościowo: doprowadzanie zwierząt, organizację schronisk, ich finansowanie, nadzór oraz warunki przetrzymywania. Po kwarantannie (psy – 14 dni, koty – 5 dni) zwierzęta były legalnie uśmiercane. Dziś nie da się już traktować "wytycznych" jako źródeł prawa, choć były nimi faktycznie przez dziesięciolecia. Nie można zatem ustalić do kiedy obowiązywały. Można natomiast obserwować dalsze powoływanie się na nie przez urzędników, np. w Legnicy. Także szereg uchwał rad gminnych o postępowaniu z bezdomnymi zwierzętami ogranicza swą odpowiedzialność za zwierzęta umieszczone w schroniskach do 14 dni, albo stwierdza wprost, że po tym terminie mogą być uśmiercone. 1996:Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wymienia wśród obowiązkowych zadań gmin "ochronę przed bezdomnymi zwierzętami" która ma być organizowana "na zasadach określonych w odrębnych przepisach" (art. 3, ust. 2 pkt. 5). Jednak przepisów takich nie ma (o ile nie liczyć "wytycznych"). Mimo to, ustawa przewiduje koncesjonowanie przedsiębiorców działających w zakresie "ochrony przed bezdomnymi zwierzętami" i "prowadzenia schronisk". Praktyczne znaczenie tych zapisów polegało na uwolnieniu rynku komunalnych usług utylizacji niepotrzebnych zwierząt. To, co dotąd nazywane było "zagadnieniem bezpańskich zwierząt" do uwzględnienia w gospodarce komunalnej miast, stało się ustawowym, obowiązkowym zadaniem gmin "ochrony przed bezdomnymi zwierzętami", a ponadto objęło nie tylko miasta ale teren wszystkich gmin. Formy realizacji zadań ustalała ustawa o gospodarce komunalnej z tegoż roku (zakłady budżetowe lub powierzanie zadań w drodze przetargów). 1997:Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 o ochronie zwierząt całkowicie zaprzeczyła dotychczasowj praktyce przez zakaz uśmiercania zwierząt z powodu ich bezdomności. Równocześnie postawiła gminom nieobowiązkowe zadanie zapewniania zwierzętom opieki a także ich "wyłapywania" do schronisk. Jest to koncepcja wychodzące poza ramy gospodarki komunalnej także dlatego, że zmienia status tych zwierząt z komunalnych nieczystości na rzeczy w sensie prawa cywilnego (art. 1, ust. 2). W przedmiocie samych schronisk ograniczyła się do stwierdzenia, że prowadzić je mogą organizacje społeczne (w porozumieniu z organami samorządu).
Ponieważ obie ustawy, uchwalone w odstępie roku, pozostają bez wyraźnego związku, należy przyjąć, że na gruncie obowiązującego prawa istnieją dwa rodzaje schronisk:
W praktyce niesposób te zakłady rozróżnić, zważywszy na wszystkie kombinacje właściciela schroniska, jego administratora i źródła finansowania. Na przykład organizacja społeczna może prowadzić przedsiębiorstwo koncesjonowane przez wójta, albo gmina może dotować schronisko organizacji społecznej. Rozróżnienie "ochrony przed" od "opieki nad" trudno dostrzec gołym okiem, skoro oba typy schronisk jednakowo obowiązuje zakaz uśmiercania z powodu bezdomności – jednakowo w praktyce omijany. Formalne rozróżnienie tych dwóch przesłanek działania ma jednak istotne konsekwencje dla sposobu funkcjonowania schronisk: jego celów, kryteriów oceny, zawieranych umów, kalkulacji kosztów, prowdzenia ewidencji itp. Na przykład, zadanie komunalne może być przedmiotem przetargów wedle jednorazowej stawki od sztuki – zadanie opieki nie. Komunalne zadanie "ochrony przed" traktuje się jako spełnione w chwili umieszczenia zwierzęcia w schronisku, zaś zadanie "opieki nad" wydaje się tu dopiero rozpoczynać. Schronisko traktowane jako zakład utylizacji odpadów jest ich właścicielem i może te odpady odsprzedawać podobnie jak złom, natomiast schroniska, traktowane jako miejsca zastępczej opieki, oddają zwierzęta do adopcji. Takich praktycznych różnic wynikających z nawiązywania do jednej lub drugiej podstawy prawnej jest więcej. Prawo weterynaryjneJakakolwiek była by podstawa prawna, podmiot i cel prowadzenia schroniska, podlega ono przepisom o bezpieczeństwie sanitarno-weterynaryjnym. Właśnie tylko pod tym kątem określone są szczegółowe wymogi co do działania schronisk. Naturalnie pomijają one cel prowadzenia schronisk, sposoby pozyskiwania i pozbywania się zwierząt oraz źródła finansowania schroniska.
Egzekwowanie wymogów weterynaryjnych Szczegółowe wymagania weterynaryjne są podstawą nadzoru schronisk ze strony Inspekcji Weterynaryjnej. Nadzór ten praktykowany jest poprzez doroczne "wizytacje" odbywane w środku roku i dokumentowane w raportach o ustalonym wzorze. Wzór przewiduje dane statystyczne o ilości zwierząt za poprzedni rok, oraz stan schroniska w dniu wizytacji. Wykładnia przepisów rozporządzenia Na wniosek Rzeszowskiego Stowarzyszenia Ochrony Zwierząt Ministerstwo Rolnictwa dokonało w sierpniu 2008 r. wykładni niektórych przepisów rozporządzenia:
| ||